Het archief van de Commissarissen van het Zandpad tussen Amsterdam en Weesp vertelt de lokale geschiedenis van een typisch nationaal Nederlands fenomeen. Opgericht om gebruik te maken van de eeuwige Nederlandse metgezel, het water, en in nauwe bestuurlijke samenwerking met het nabijgelegen Amsterdam geëxploiteerd, kan de organisatie ook gezien worden als typisch voorbeeld van het in Nederland sinds de middeleeuwen aanwezige consensusmodel, in zekere zin voorloper van het huidige polderen. Het consensusmodel ontstond door de noodzaak zich gemeenschappelijk te wapenen tegen het water, met als belangrijkste uitvloeisel de bouw van dijken waaraan alle rangen en standen in de samenleving bijdroegen. De samenwerking die we zien bij de aanleg en uitbating van het Zandpad is meer economisch van aard maar daarmee niet minder typerend voor de Nederlandse handelsgeest.
Het Weesper archief 